Recentemente, vense de inaugurar un monolito en honor a unha antiga mestra da localidade: CARMEN NEIRA MARCOS, que foi situado na plaza na que se encontra o noso colexio de Castromil.
Como parte da homenaxe que se lle fai, queremos desde este blog unirnos publicando información sobre a súa vida para contribuir a que o seu recordo perdure.
"Un buen maestro jamás se olvida, y Carmen Neira Marcos
(1908-1986) lo fue. Esta mujer se entregó en cuerpo y alma a la
enseñanza, una actividad que desarrolló durante 32 años en Salto
(Vimianzo). Dejó una huella tan profunda en sus numerosos alumnos que la
plaza de una de las dos iglesias de la localidad lleva su nombre a
petición vecinal, al igual que la asociación cultural que en la última
década dinamiza la vida social en la parroquia. En el 2011 se cumplió el
25 aniversario de fallecimiento. Recientemente se terminó la construcción de un monolito situado en la plaza de Castromil, junto a su colegio
Entre 1946 y 1978, y pesar de su precario estado
de salud, Carmen Neira nunca dejó de educar a sus escolares. En horario
de clase y a continuación. Organizó enseñanzas de alfabetización para
adultos. Daba clase por la mañana, por la tarde y por la noche.
Preparaba a los jóvenes para estudios superiores y adiestraba a todos
aquellos que lo quisiesen en cuestiones relativas al comportamiento
social. En la aldea todavía se conservan recetas de cocina suyas y
muchos hombres hoy jubilados aprendieron a medir parcelas cuando ya
tenían hijos que también eran escolares de Neria Marcos. Su tarea
siempre excedía las obligaciones laborales. Llegó a dar clase en su
vivienda porque no podía moverse. Muy pocos exalumnos pueden olvidar su
talante y su dedicación, y sus canciones y sus teatrillos permanecen en
la memoria de muchos lugareños."
Fuente: X. A. Carbalo / La Voz
Más información:
A Vida de Dona Carme Neira Marcos
Dona Carmen Neira Marcos naciu na cidade da Coruña o 29/10/1908, na
rúa Príncipe, nº 6. Era filla de Don Antonio Neira Mourín e Dna. Carmen
Marcos Pérez. Faleceu no clínico da Rosaleda de Santiago de Compostela o
02/05/1986. Está soterrada no cemiterio parroquial de Santa María de
Salto (municipio de Vimianzo).
Foi mestra de profesión, e exerciu cunha grandísima entrega e
dedicación. Despois de ocupar prazas en varios lugares (como interina en
Cesura e a Coruña, con praza en propiedade en Mañón e Laracha), empezou
en Castromil a primeiros de outubro do 1946 e ensinou a varias
xeracións, tanto de nenos como de adultos, ata que se xubilou a finais
de outubro de 1978. Levou a cabo unha importante labor de alfabetización
a persoas maiores.
No ano 1968 concedéuselle a Cruz de Alfonso X “O Sabio”. Esta
distinción concédese ás persoas físicas e xurídicas destacadas no campo
da educación.
Nos seus primeiros tempos impartía clases a veciños e veciñas dos
lugares de Castromil, Careixo, Reparada, Señorans, Torelo, A Costa e A
Lagoa. Según ela mesma dicía, chegou a ter 90 alumnos por día,
distribuídos en turnos (mañán, tarde e noite). Máis tarde, cando se
construíu a escola das nenas xunto á Igrexa de Castromil, tan só tiña
por alumnas ás nenas. Don Manuel López, impartía clases ós nenos na
antiga escola que había no medio de Castromil. Nos recreos tanto o
mestre coma os nenos achegábanse ata o campo e mentras os pequenos
xogaban ó fútbol, os docentes conversaban. Cando había nenos difíciles,
viñan para xunto de Dna. Carme unha temporada.
A característica da súa forma de ser e ensinar era a universalidade
do saber, a claridade de conceptos e a busca da perfección. De feito, o
seu alumnado, tanto homes coma mulleres, son recoñecidos pola boa
caligrafía e o bo comportamento.
Pero ela non se preocupaba só de que os seus pupilos soubesen
escribir ben ou resolver un problema matemático con éxito. As súas eran
ensinanzas para a vida. Preocupábase dos bos modais, do saber estar, do
saber vestir e andar, do falar, da cultura xeral das xentes de Salto.
Cremos que iso deixou unha fonda pegada nas xentes que tiveron a sorte
de tela por mestra, e que todo o progreso desta parroquia ten moito que
ver coa CULTURA dos seus habitantes. Cando imos de excursión os da
Asociación Neira Marcos felicítannos polo saber estar da nosa veciñanza.
Dna. Carme ensinaba a bordar, a ganchillar, a calcetar,… E tamén se
ganou o seu recoñecemento como directora de teatro. Estrenábanse as
obras o día das “Hijas de María” en Salto. Os pequeniños actores daban o
mellor de sí, e o público vívía as historias que representaban no
pequeno escenario que se montaba no atrio da igrexa. Aínda lembran os
versos que recitaban, os movementos, as posturas, o arranxo dos centros
de flores que transportaban e as instruccións de voz alta e clara cara
ao público para que todos os oíran ben. Por iso se consideran, as xentes
de Salto, competentes para a crítica con fundamento en materia de
teatro. E, se cadra, isto ten algo que ver co éxito do grupo de teatro
que existe actualmente (Teté Teatro), baixo o amparo das escolas
culturais do Concello de Vimianzo.
Preocupábase da saúde da xente que tiña arredor. Ela era a que
descubría a falta de gafas, ou unha dislexia, ou un catarro demasiado
longo, …. Avisaba ós pais con seriedade e facíanlle moito caso. Era
tremendamente responsable.
Viva tamén na morte
Cando morreu Franco e deu os seus primeiros pasos a democracia
explicou ós seus alumnos a importancia deste cambio. Xa impartía as
clases na súa vivenda, na planta alta da escola. As súas perniñas
fallábanlle. Tiña unhas chagas que non se curaban nunca, azuzadas pola
diabete. Os alumnos collían a súa silla no descanso das escaleiras. Cada
un sabía onde se tiña que colocar. Todos arredor dela, que se sentaba
nunha silla de mimbre, cunha mesa redonda diante. Aquel día, os
pequenos pararon e escoitaron, quizais por primeira vez, falar de
política, política con letras maiúsculas. Dna. Carme falaba en castelán
sempre.
La democracia es una forma de gobernar los pueblos, dixo,
máis ou menos. La palabra procede de las voces griegas demos, que
significa pueblo, y kratos que significa poder. Es pues, el poder del
pueblo. Todos moi atentos, e despois contaron o que oíran nas súas casas, explicando ás súas familias os novos tempos que viñan.
Moitos dos que tiveron que coller a maleta e ir polo mundo adiante,
louban todo o que aprenderon con ela e a utilidade dos seus coñecementos
á hora de “conquistar” o mundo. Recoñecen que o seu camiño sería moi
diferente se non estivesen tan ben instruídos.
Moitas persoas gardan as súas “recetas” para non ter faltas, os seus
esquemas para a análise de oracións, ou resolución de sistemas de
ecuacións, lembran os recorridos dos ríos cantando, as letras dos
villancicos que se aprendían polo Nadal, en fin, ese saber que é
inmaterial pero que forma parte de nós.
Fonte: Nota de prensa da Asociación Neira Marcos.
Tamén ten un blog que se pode visitar:
http://carmenneiramarcos.blogspot.com.es/
